Çin’in ağır kaldırıcı vizyonu yeni bir sayfa açtı: Kasım 2024’te Long March 9 için tek kullanımlık üç aşamalı yapı terk edildi, hedef tamamen yeniden kullanılabilir, Starship’e benzeyen bir mimari. Bu siyasi sinyal, özel sektörde adeta kıvılcım etkisi yarattı. 2025’e girerken neredeyse her hafta yeni bir “Starship benzeri” girişim sahneye çıkıyor. Soru basit: Kim önce yörüngeye ulaşacak ve maliyeti en hızlı kim düşürecek?
Starship’in izinden gitmek neden cazip?
SpaceX’in Starship yaklaşımı, yeniden kullanımda paslanmaz çelik gövde ve fırlatma kulesinin mekanik kollarıyla yakalama ("chopstick") gibi agresif yöntemlere yaslanıyor. Çinli girişimler de artık Falcon 9 çizgisini kopyalamak yerine, daha küçük ve yönetilebilir Starship türevlerine odaklanıyor. Mantık net: Daha düşük üretim maliyeti, hızlı iterasyon, parça sayısında sadeleşme. Böylece bir uçuşun faturası gerçekçi biçimde aşağı çekilebilir. Kısa bir not: Uzmanlar, bu stratejinin 2025 ve sonrasında fırlatma ekonomisinde belirleyici başlık olacağını vurguluyor.
Sahneye çıkanlar: Astronstone, Starship-1, Cosmoleap
2024 ortasında kurulan Astronstone, paslanmaz çelik AS-1 roketi için 100 milyon yuan (13,9 milyon $) yatırımı kaparken, kule kollarıyla yakalama planını masaya koydu. Teknik kartvizit etkileyici: 4,2 m çap, 70 m uzunluk, 570 ton kalkış kütlesi. Yeniden kullanımda hedeflenen fiyat ise kilogram başına 10.000 yuan (yaklaşık 1.340 $). Öte yandan Beijing Leading Rocket Technology, roketine doğrudan Starship-1 adını vererek iddiasını en çıplak haliyle ortaya koydu; Cosmoleap da kule kollarıyla inişi benimsedi. Kısa bir değerlendirme: Bu hız, maliyetleri aşağı iterken rekabeti küresel ölçekte sertleştirecek. Son söz: 2025 boyunca Çin’den gelecek her yeni prototip haberi, tekrar kullanılabilir roketlerin sınırlarını biraz daha zorlayacak.
Yorumlar(0)