Kasım 2025’te sızdırılan bir başkanlık kararnamesi, Beyaz Saray’da David Sacks’in eyalet düzeyindeki yapay zeka düzenlemelerini federal düzeyde bastırmak için hazırladığı agresif planı ortaya çıkardı. Amaç netti: eyaletleri davalarla ve fon kesintileriyle geri adım attırmak. Sonuç mu? Hem Cumhuriyetçilerden hem Demokratlardan yükselen sert itirazlar.
Taslağın satır araları: davalar ve fon sopası
Taslağa göre her bakanlık ve ajans, adımları AI ve Kripto Özel Danışmanı David Sacks ile eşgüdüm içinde atacak. Adalet Bakanı Pam Bondi, eyalet AI yasalarını anayasaya aykırılık iddiasıyla hedef alacak bir AI Dava Görev Gücü kuracak. Ticaret Bakanı Howard Lutnick ise 90 gün içinde “ağır” görülen düzenlemeleri raporlayacak ve bu eyaletlere ayrılan federal bant genişliği fonlarını kısıtlama seçeneğini masaya koyacak. FTC de, bazı eyalet kurallarının modellerin “doğru çıktılarını değiştirmeye” zorlayıp zorlamadığını soruşturacak.
Ancak planın hukuki zemini tartışmalı. Federal fonların sopaya dönüşmesi yetki aşımı iddialarını besliyor; üstelik eyaletlerin polis gücü benzeri düzenleme alanları Anayasa yorumlarında güçlü bir yer tutuyor. Bu nedenle davaların yıl bitmeden artması bekleniyor.
İki partiden fren, şirketlerden hız çağrısı
Siyasi zeminde ise işler tersine döndü. Savunma bütçe yasasına ek maddeyle federal ön alma arayışı daha önce Kongre’de çökmüş, son hamle de 2025 sonbaharında iki partili tepkiye takılmıştı. Kaliforniya ve Colorado gibi eyaletleri hedef alan çizgi, muhafazakâr çevrelerde dahi “yerel yetki gaspı” olarak eleştiriliyor. Buna karşın teknoloji şirketleri, yamalı bohça haline gelen eyalet kurallarının inovasyonu boğduğunu ve ABD’nin Çin karşısındaki rekabetini zayıflattığını savunuyor.
Şimdi gözler, mahkemelerin bu agresif stratejiyi nasıl tartacağına çevrildi. Hukuki zeminin kaygan olduğu, ancak eyalet–federal bilek güreşinin 2026 boyunca AI yönetişimini şekillendireceği açık. Bir not düşelim: Bu tartışma burada bitmeyecek; tempo, teknolojinin hızı kadar yüksek.
İlgili Haberler
Yorumlar(0)