2025 araştırma sonuçları, yatmadan önce telefona bakmanın uyku sağlığını etkileyip etkilemediği konusunda beklenmedik çelişkiler gösteriyor. Kimi çalışmalar mavi ışığın melatonin üretimini baskıladığını söylerken, büyük ölçekli veriler kullanım süresinin ve bağımlılığın rolünü öne çıkarıyor. Sonuç: basit bir cevap yok.
Bilim Ne Diyor: Mavi Işık mı, Uyarılma mı?
Harvard güncellemesi 2025'te mavi ışığın melatonin baskıladığını ve sirkadiyen ritmi bozduğunu teyit ediyor; uzmanlar yatmadan 2-3 saat önce ekranı sınırlandırmayı öneriyor. Ancak kapsamlı derlemeler mavi ışığın uykuya geçişi en fazla 10 dakika geciktirebildiğini ve genel etkinin sınırlı olabileceğini öne sürüyor.
Kısa aydınlanma: ışığın türü önemli ama tek başına her şey değil.
Gençler ve Bağımlılık: Süre Önemli
Türkiye merkezli 2025 çalışması 15-30 yaş arası 394 gençte, telefon bağımlılığının gündüz uykululuğunu 2,6 kat ve orta-klinik uykusuzluk şiddetini 2,1 kat artırdığını buldu. Ayrıca yatmadan önce 16-30 dakika telefon kullananlarda uyku kalitesi riskinin iki kat arttığı raporlandı.
Özetle, ışık sadece bir parça; kullanım süresi, içerik ve bağımlılık profiliniz belirleyici. Bilim insanları bu konunun önümüzdeki yıllarda daha sık gündeme geleceğini söylüyor.
Bu sonuçlar, teknoloji ile biyolojinin kesiştiği anlardan biri. Pratik tavsiye: eğer uyku sorunları yaşıyorsanız, gece ekran sürenizi azaltın ve yatmadan önceki saati sakinleştirici rutine dönüştürün. Gelecek çalışmalar bireysel farklılıkları aydınlatacak.
İlgili Haberler
Yorumlar(0)