NASA'nın Interstellar Mapping and Acceleration Probe (IMAP) uzay aracı, Aralık 2025'te 10 enstrümanıyla “ilk ışık” verilerini toplayarak helyosferin sınırlarını haritalamaya güçlü bir başlangıç yaptı. Enerjik nötral atomları ölçen IMAP-Lo, IMAP-Hi ve IMAP-Ultra, 10.000 katı bulan geniş bir enerji aralığında net ve tutarlı sinyaller yakaladı; Southwest Research Institute imzalı CoDICE ise güneş rüzgârı iyonlarıyla yıldızlararası parçacıkları ayırt etti. Araç Lagrange noktası 1’e (L1) doğru yol alırken gerçek zamanlı uzay havası akışı test edildi. Ocak 2026 başında L1’e varması ve 1 Şubat 2026’dan itibaren operasyonel bilim verisi toplaması planlanıyor.
CoDICE parçacıkları tek tek ayırdı
CoDICE, helyosfer filtresinden süzülerek gelen parçacıkların dağılımını ve kimyasal bileşimini ölçüyor. Aralık 2025’te elde edilen ilk ışık sonuçları, protonların yanı sıra nadir iyon türlerini de ayrıştırabildiğini gösterdi: yıldızlararası helyum iyonları güneş rüzgârındaki oksijen ve demir iyonlarından temiz biçimde ayrıldı. Bu sayede, Güneş’in manyetik balonunu oluşturan sınır bölgede hangi kaynakların baskın olduğu daha net okunacak; uzay havası modelleri keskinleşecek. Kısa not: Bilim insanları bile bu kadar hızlı ayrıntı beklemiyordu.
Görev ekibi, bu erken doğrulamanın aletlerin birlikte çalışma kapasitesini gösterdiğini vurguluyor. IMAP üzerindeki 10 enstrümanın eşzamanlı kalibrasyonu, uçuş sırasında sapmaları minimize ederek veri tutarlılığını artıracak. Kısacası, ilk ışık sadece bir “kontrol” değil; yaklaşan haritaların kalitesine dair güçlü bir işaret.
ENA verileriyle sınırın uzaktan resmi
IMAP-Lo, IMAP-Hi ve IMAP-Ultra’nın ENA verileri, 10.000 kat enerji aralığında çakışan ve çapraz doğrulanmış ölçümler sunarak sınır bölgenin uzaktan “görüntülenmesini” mümkün kılıyor. Yaklaşık 1 milyon mil uzaklıktaki L1’e ilerleyen uzay aracı, Aralık 2025’te gerçek zamanlı akışı başarıyla denedi; bu akış düzenli hale geldiğinde jeomanyetik fırtınalara ilişkin öngörüler de güçlenecek. Önümüzdeki aylarda beklenen ilk haritalar, kozmik ışınların helyosfer tarafından nasıl saptırıldığını ve Güneş döngüsündeki değişimlerin etkisini ortaya koyabilir. Bu gelişme, merakımızı besleyen sakin ama derin bir başlangıç.
İlgili Haberler
Yorumlar(0)