NASA astronotu Nichole Ayers’ın Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan (ISS) paylaştığı olağanüstü kare, dünyanın üst atmosferinde görülen nadir bir elektriksel olayın canlı tanığı oldu. Görüntü ilk paylaşıldığında sosyal medyada “Just. Wow.” tepkisi aldı; sonraki incelemeler ise bunun klasik bir 'sprite'ten daha geniş bir tür olabileceğine işaret etti. Haberin özü: uzaydan çekilen fotoğraf bilim insanlarının üst atmosferdeki elektriksel dinamikleri anlamasına yeni pencere açıyor.

ÇOK ENDER GÖRÜNTÜLENEBİLEN RED SPRİTE (KIZIL CİN) NEDİR?** **'Red sptrite' veya Türkçe adıyla 'Kızıl Cin' (Halk arasında kırmızı şimşek veya kırmızı yıldırım), fırtına bulutlarının üst katmanında ve 65-95 kilometre yükseklikte şimşek ve

Ne görüyoruz? Kısa ve net

Astronot Ayers’ın 3 Temmuz 2025’te ISS üzerinden çektiği fotoğrafta, gök gürültülü fırtınaların üzerinde kısa süreli parlayan kırmızı sütunlar ve maviimsi halkalar görülüyor. Bu tür olaylar Transient Luminous Events (TLE) olarak adlandırılıyor; halk arasında 'sprite', 'gigantic jet' veya 'elves' gibi çeşitleri biliniyor. NASA ve bağımsız gözlemciler başlangıçta 'sprite' diye sınıflandırdı; daha sonra bazı uzmanlar görüntünün daha büyük bir gigantic jet olabileceğini önerdi. Bu ayrım, olayın yüksekliği ve enerji profili açısından önemli.

Anlam molası: Uzaydan bakınca atmosfer bizim bildiğimiz ışık oyunlarından çok daha karmaşık görünüyor.

Çok nadir ortaya çıkan kırmızı peri Şili'de görüldü - Haber 7 DÜNYA

Bilim için neden önemli?

TLE’ler, fırtına elektromanyetik yapısına dair doğrudan ipuçları veriyor; nerede ve hangi şiddette ortaya çıktıkları, yıldırıma bağlı yük taşınımını ve üst atmosferi etkileyen süreçleri anlamaya yardım ediyor. Astronotların insan gözü ve yüksek çözünürlüklü kameralarıyla elde edilen görüntüler, yer tabanlı ölçümlerle karşılaştırıldığında farklı açılardan veri sunuyor — özellikle süreleri milisaniyelerle sınırlı olduğunda uzay fotoğrafçılığı altın değerinde hale geliyor.

  • TLE türleri hızlıca sınıflandırılarak atmosfer modellemesine entegre ediliyor.
  • Uzaydan gözlemler meteoroloji ve uzay havası araştırmalarını zenginleştiriyor.

Anlam molası: Bir kare, hem estetik hem de bilimsel anlatı taşıyabilir — bu fotoğraf tam da böyle bir köşe taşına dönüştü.

İleri adımlar ve ne bekleniyor

Bilim insanları bu tür fotoğrafları radar, yüksek hızlı optik ölçümler ve yer tabanlı lightning ağlarıyla eşleştirip, TLE’lerin tetikleyicilerini ve enerji dağılımını daha iyi modelleyecek. Uzun vadede bu veriler, atmosferik elektrik süreçlerinin uzay-hava etkileşimlerine etkisini anlamamızda kritik rol oynayacak.

Kapanış yorumu: Bu fotoğraf, gökyüzünün hâlâ bize sürprizler sakladığını hatırlatıyor — bilim insanları bile böyle anları veriyle buluştururken heyecanlanıyor.