Kuantum bilgisayarlar 2025’te vites yükseltti. Google’ın Sycamore çipi ve QuEra’nın lazer kontrollü soğuk atom tabanlı işlemcisi, yüksek enerji parçacık fiziğinde kuantum alanlarını simüle ederek yıllardır beklenen faydayı görünür kıldı. IBM ise IBM Quantum Loon ile hataya dayanıklı hesaplamanın tüm donanım bileşenlerini bir arada gösterdi; hata düzeltmede 10 kata varan hız artışı duyurdu. Pazar da buna eşlik etti: 2025’te 1.8–3.5 milyar dolar bandına ulaşan kuantum bilgi işlem, 2029’da 5.3 milyar doları hedefliyor.
Laboratuvardan sahaya: simülasyonlar gerçeğe yaklaştı
Sycamore ve QuEra’nın gösterimleri, Richard Feynman’ın 1981’de kurduğu hayale pratik bir karşılık verdi: Doğanın kuantumunu, yine kuantumla taklit etmek. Araştırmacılar, kuantum alan kuramlarında parçacıkların nasıl oluşup yok olduğuna dair dinamikleri adım adım takip ederek adeta bir “film şeridi” çıkarabildi; yani parçacık dinamiklerinin 'filmini' çekmek mümkün oldu. Bu sayede karmaşık etkileşimleri klasik süper bilgisayarların ötesinde çözmek, yeni malzemeler ve kimyasal süreçler için yol haritaları üretmek mümkün hale geliyor. Kısa bir not: Tempo bu hızda sürerse, simülasyonlar yakın zamanda tasarım araçlarına dönüşebilir.
Hata düzeltmede dönüm noktası ve pazarın nabzı
Öte yandan dayanıklılık olmadan fayda sınırlı. IBM Quantum Loon, hatayı tolere eden mimarinin temel taşlarını bir araya getirerek 10 kat daha hızlı hata düzeltmeyi planlanandan bir yıl önce tamamladı. IBM’in 300mm wafer üretimine geçmesi, kuantum çiplerinin fiziksel karmaşıklığını 10 kata kadar artırma potansiyeli sunuyor. Aralık 2025’teki Q2B Silicon Valley buluşmasında uzmanlar, endüstriyel ölçekte işe yarar makinelerin artık “gerçekçi” olduğu görüşünde birleşti. DARPA’nın QBI programından Joe Altepeter bile yıl sonunda bu kadar iyimser olacağını beklemediğini söyledi. Yatırım cephesinde 2024’te 2 milyar doların üzerinde girişim sermayesi akarken (+%50), 2025’in ilk üç çeyreğinde 1.25 milyar dolar toplandı. Son söz: Temel parçalar yerinde; artık ölçeği büyütmek, yazılımı olgunlaştırmak ve ilk net fayda alanlarını seçmek kritik. Bu gelişmeler, teknolojiyle doğanın kesiştiği o nadir anlardan birine işaret ediyor.
İlgili Haberler
Yorumlar(0)