2025, yapay zekâda yön değişiminin yılı oldu: Modeller artık yalnızca metin ve görselleri değil, fiziksel dünyanın kurallarını da okumaya başladı. Meta’nın açık kaynak V-JEPA 2 sistemi, sıradan videolardan öğrenerek bir topun masadan yuvarlanınca düşeceğini sezebiliyor; Autodesk’in Eylül 2025’te Nashville’de tanıttığı iki yeni model ise mimariyi anında fiziksel gerçekliğe göre yeniden düzenliyor. Kısacası, algoritmalar ekranın dışına adım atıyor.

Yapay zekâ fiziği sezdi Meta ve Autodesk dünya modelinde hızlandı

Robotlardan tasarıma uzanan yeni sezgiler

V-JEPA 2, videolardan öğrenerek nesne kalıcılığı ve yerçekimi gibi kuralları sezgisel biçimde içselleştiriyor. Model, 6 aylık bebeklerde gözlenen bilişsel gelişime benzer şekilde, fizik yasalarına aykırı bir sahne gördüğünde “şaşırma” sinyali üretebiliyor; örneğin bir tahta parçasının camın arkasındaki bardağı etkilemeden geçmesi gibi. Bu sayede robotların, her durum için ayrı eğitim gerektirmeden gerçek dünyayla daha güvenli ve öngörülebilir etkileşim kurması hedefleniyor. Kulağa insan sezgisi gibi geliyor; çünkü amaç tam da bu.

Yatırım dalgası ve yarışın yeni fazı

Dünya modelleri 2025’te sermayenin de odağında. Dyna Robotics, fiziksel gerçekliği anlayan yapay zekâ için 120 milyon dolar yatırım aldı; Fei-Fei Li’nin World Labs girişimi, büyük dil modellerinin metinde yarattığı dönüşümü fizik için tekrarlamayı hedefliyor. Öte yandan Autodesk’in Eylül 2025 Nashville sahnesinde gösterdiği iki model, bir binanın kanadını yükselttiğinizde iç mekânların, pencerelerin ve taşıyıcıların otomatik, fizik uyumlu şekilde yeniden konumlanmasını sağlıyor. Üstelik CAD çizimleri artık doğrudan bir eskizden veya metin açıklamasından üretilebiliyor. Tasarım süreci hızlanıyor; hata payı küçülüyor.

Tablo net: Yapay zekâ, fiziksel dünya için sezgi kazanıyor. Önümüzdeki aylarda robotikte saha pilotları, mimaride ise üretim öncesi simülasyonların yaygınlaşması bekleniyor. Elbette güvenlik ve doğrulama standartları konuşulmaya devam edecek. Bu gelişme, teknolojiyle doğanın kesiştiği en ilginç anlardan biri olabilir.